In 1960 zag de toekomst er mooi uit. President Kennedy nam samen met z’n knap vrouwtje zijn intrek in het witte huis. Optimisme troef. Anno 2017 klinkt dat toch allemaal wat anders. Ook bij Peugeot was dat optimisme in 1960 aanwezig. Het was tijd om de zon te laten schijnen en de verouderde 403 aan de kant te schuiven. Tijd voor een modieus ontwerp van Pininfarina. De 404 zag er fris en modern uit met z’n prominente koplampen en radiatorrooster, en karakteristieke achtervinnen. Een ruimtelijk ontwerp met de versnellingshendel aan het stuur, zoals bij de meeste grote limousines van die tijd, en veelal een schuifdak.
Een schot in de roos
Nu is dat moeilijk voor te stellen, maar toen de 404 in 1960 op het toneel kwam, was dat de enige Peugeot in het gamma. Dus het moest raak zijn. Indien het model niet werkte, was er een serieus probleem. Pas vanaf 1965 deed Peugeot aan wat ‘risicospreiding’ en lanceerde de kleinere 204. Maar geen nood, de 404 was een voltreffer. Peugeot was, in tegenstelling tot z’n concurrent Citroën, niet het merk van de revolutie, maar veeleer van de evolutie. Peugeot had geheel terecht een solide reputatie opgebouwd. No nonsense aangenaam rijden, en blijven rijden. Een soepele, zachte ophanging en een degelijke motor. Veel motorkeuze was er niet. Aanvankelijk alleen een 1600cc met 72 pk. Vanaf 1961 kon je opteren voor een 1600cc met elektronische injectie en dus krachtiger: 82 pk. De motoren werden doorheen z'n carrière opgefrist, maar aan 100pk kwam de 404 nooit.
Dieselpionier
“Peugeot was niet het merk van de revolutie, maar veeleer van de evolutie”Zeer opmerkelijk was de dieselmotor. Peugeot was in die tijd één van de weinigen die een dieselmotor in de aanbieding had. Aan diesel hing toen nog een geurtje. Niet alleen aan je handen na het tanken en als je pech had de hele dag aan je pas gewassen broek. Een dieselmotor was in die tijd nog lang niet zo doorontwikkeld als vandaag. Ik hoor het m’n vader zaliger nog zeggen, zo’n stinkende diesel maakt veel lawaai. Dat ratelt en walmt en rochelt steevast te weinig pk’s bij elkaar. Om nog te zwijgen van de veel te lange voorgloeitijd. Wel onverslijtbaar en veel koppel bij lage toeren, dus bijzonder geschikt voor de tractor van de toen nog talrijke landbouwers of het toenemend aantal vrachtwagens. Maar in een gewone auto…?
Toch had Peugeot in de gaten dat de dieseltechnologie nog veel potentieel te bieden had. En zo geschiedde: de dieseltechniek evolueerde met reuzensprongen. Die pluimen mag Peugeot (samen met Mercedes) op z’n hoed steken. En behalve de overtuigende degelijkheid was deze zelfontbrander merkelijk zuiniger en had meer souplesse dan zijn benzinebroertjes.
Andere tijden
Vandaag klinken de cijfers van de toenmalige diesel ronduit lachwekkend: in het beste geval duurde het 25.5 sec (jawel) voor je aan 100 km/u zat. En, o ja, eerst nog (tergend lang) wachten op het voorgloeien. Op 130 km/u was de rek er uit.
Met deze robuuste en zuinige dieselmotor was de 404 in zijn tijd de ideale taxi. Mede door z’n royale plaatsaanbod zowel voor zowel passagiers als bagage. Wie nog meer ruimte wou, kon vanaf 1963 kiezen voor de break. Die had nauwelijks concurrentie en vooral geen gebrek aan kubieke meters. Je kon hem zelfs bestellen met twee achterbanken en plaats voor 8 passagiers.
Naast de breakversie volgden er nog een pick-up-versie en zelfs een heuse coupé en cabrio. Uiteraard ook een Pininfarina-ontwerp. Dat de 404 garant stond voor vlot, betrouwbaar en snel rijgedrag, bewees hij in meerdere loodzware Afrikaanse rally’s. Hij was drie jaar op rij de winnaar van de rally van Oost-Afrika. Dat was nog de tijd dat de auto’s niet speciaal werden ontworpen of aangepast voor dit soort van rallywerk. Neen, er werd gewoon gebruik gemaakt van een modale auto die van de band rolde.
Een succesnummer, ook in Afrika
De 404 was de eerste Peugeot die meer dan 1 miljoen keren verkocht werd. Dat was al in 1967. Hij kreeg nog een tweede of derde leven in Afrika. Daar rijdt hij nog steeds als een zeer gewaarde taxi door de brousse, met meestal meer dan 8 passagiers. En een dak vol bagage. De teller stopte uiteindelijk bij 2.4 miljoen exemplaren, een succes. Toen deze 404 op pensioen gestuurd werd, wou Peugeot vooral verder borduren op deze succesformule, en met de 504 is dat zeer zeker gelukt.
