De wintervakanties zijn er weer. Een moment waarop heel wat Belgen de occasionele koudeprik ruilen voor een langere tijd bij lage temperaturen. Steeds meer mensen zullen die winter- of skivakantie ondernemen met een elektrische auto. Maar laat ons wel wezen - die EV is geen grote liefhebber van koude. Dat heeft concrete gevolgen waar je maar beter rekening mee houdt. We overlopen even de belangrijkste tips voor op de parking én achter het stuur.

Je batterij heeft het niet graag koud

De batterij van een elektrische auto presteert optimaal bij een omgevingstemperatuur van ruwweg twintig graden. Bij hogere temperaturen moet de batterij een deel van z’n energie investeren in koeling. Andersom moet een batterij bij koude opgewarmd worden. Zo niet riskeert ze een aanzienlijk deel van haar capaciteit te verliezen. Recente tests van magazines in Scandinavische landen, waar dat fenomeen vanzelfsprekend relevanter is dan bij ons, tonen aan dat zelfs de jongste generatie EV’s nog altijd tot de helft van hun rijbereik kunnen prijsgeven bij vriestemperaturen. De individuele verschillen kunnen groot zijn en soms kleine ingrepen kunnen verstrekkende gevolgen hebben. Vandaar deze tips om je rijbereik in de winter te optimaliseren. Sommigen zijn trouwens makkelijker gezegd dan gedaan.

Hoe optimaliseer je het rijbereik van een elektrische auto in de winter?

Eigenlijk kan je de tips van automerken in ruwweg twee categorieën onderbrengen. Enerzijds: controleer de omstandigheden. Anderzijds: beperk het verbruik. Uit de eerste categorie alvast deze: parkeer je auto waar het kan in een garage. Daarin wordt het in principe minder koud dan wanneer je je auto aan de natuurelementen blootstelt.

Nog zo’n tip: hang je auto aan het stopcontact. Dan blijft hij opgeladen. Niet zomaar een wilde claim want weet: als het echt koud wordt, zal je elektrische auto maatregelen moeten nemen om de accu te beschermen (lees: verwarmen). Hangt hij niet aan het stopcontact, dan zal hij doorvoor de stroom aan boord gebruiken. En dan kan het zomaar zijn dat de actieradius krimpt zonder dat ermee gereden wordt. Een uitbreiding op die suggestie is deze: als je auto toch al aan het stopcontact hangt, gebruik dan de functie om het interieur op voorhand op te warmen. De meeste EV’s hebben die. Programmeerbaar in de auto of via een app. Dan is je auto niet alleen aangenaam warm bij het instappen - je moet onderweg alleen stroom uit de batterij gebruiken om de temperatuur binnenin constant te houden. Veel zuiniger dan moeten opwarmen. Een bedenking bij al het bovenstaande: ja, je verbruikt in de tussentijd natuurlijk wel stroom. Als je die moet betalen, staat daar dus effectief een prijskaartje tegenover. Maar je kan geluk hebben - er zijn nog altijd heel wat hotels waar je een auto gratis aan de stekker mag hangen.

Je auto bij vriesweer opladen, kent overigens ook z’n eigen uitdagingen. Bij de meeste EV’s is de vormgeving van de laadpoort zo dat er niet spontaan water of sneeuw in terecht komt. Maar er zijn uitzonderingen. Het zou niet de eerste auto zijn waarvan de stekker vastvriest. Het kan er beetje belachelijk uitzien, maar soms (zware sneeuwval bijvoorbeeld) neem je beter wat voorzorgsmaatregelen. Er zijn al speciale kapjes te koop - via Amazon bijvoorbeeld. Wat er ook gebeurt - probeer je laadkabel niet los te weken met warm water.

Maak je auto helemaal sneeuwvrij

Moet je toch vertrekken met een koude auto, hou dan volgende zaken in je achterhoofd: je auto helemaal sneeuwvrij maken heeft alleen maar voordelen. Een pak sneeuw weegt meer en verstoort de aerodynamica. Elektrische auto’s zijn voor beiden gevoelig. Moet je verwarmen dan is het efficiënter om gebruik te maken van stoel- en zetelverwarming dan om het interieur als dusdanig warm te maken. Of dat even aangenaam is, is een open vraag, maar contactverwarming vergt minder stroom dan de temperatuur van alle lucht in de auto aanpassen en vaak voel je het ook sneller.

Ga je op pad, weet dan dat de batterij niet alleen aan capaciteit inboet bij koude, maar dat ook de snellaadmogelijkheden en regeneratie beperkt kunnen worden. Een extra reden om hem aan het stopcontact te houden - je kan de batterij dan voorconditioneren. Dat wil zeggen: de auto de temperatuur laten aanpassen naar een niveau dat ideaal is om op te laden. Bij veel auto’s kan je dat al rijdend en ook dat is aan te raden. Je verbruikt weliswaar meer stroom tijdens de rit, maar wanneer je aan een laadpaal komt, zal je auto makkelijk een hoge lading accepteren. Is de batterij koud, dan zal het laaddebiet beperkt zijn. Dat wil zeggen: langer aan de laadpaal voor minder kilometers.

1- Parkeer je auto indien mogelijk in een garage
2- Probeer je EV aan het stopcontact te houden wanneer je er niet mee rijdt
3- Verwarm het interieur voor op stroom uit het stopcontact
4- Gebruik stoel- en stuurverwarming in plaats van de gewone verwarming
5- Maak je auto grondig sneeuwvrij
6- Conditioneer de batterij voor om sneller te kunnen laden
7- Hou rekening met rijbereikverlies
8- zorg dat je laadkabel niet vast kan vriezen
9- Kies het rijprogramma voor sneeuw/ijs
10- Een echte winterband is geen luxe
11- Hou het verklikkerlichtje van je stabiliteitscontrole in de gaten
12- Matig snelheid en respecteer ruime veiligheidsafstanden
13- Er is een verschil tussen acceleratievermogen en remvermogen, hou er rekening mee
14- Versnellen of vertragen gaat het best wanneer je rechtdoor rijdt
15- Draaien gaat het best aan een constante snelheid

Met de elektrische auto onderweg: pas je rijstijl aan

Ben je dan eindelijk onderweg, weet dan dat een elektrische auto ook een specifieke aanpak vergt. Het is niet zozeer dat je je manier van rijden moet aanpassen - het blijven tenslotte gewoon auto’s. Maar er zijn wel zaken waar je je maar beter bewust van bent.

“als zo’n zware EV aan het schuiven gaat, is hij moeilijk weer te stoppen”

In gladde omstandigheden zijn EV’s niet op hun best. Hun motoren stellen de maximale trekkracht immers al ter beschikking vanaf stilstand. Dat zorgt voor de zo karakteristieke vlotte acceleratie vanuit stilstand. Maar in winterse omstandigheden is dat net wat je niét nodig hebt. Rij dan ook zo omzichtig mogelijk. En zet je auto in een sneeuw- of ijsprogramma als hij daarover beschikt. Dat zorgt er precies voor dat de motor of motoren hun vermogen veel geleidelijker vrijgeven. Het verhoogt de kans aanzienlijk dat je niet gewoon ter plaatse blijft staan met enthousiast spinnende wielen. Rij je met sneeuwkettingen dan beperkt het programma ook het risico dat je je kettingen stuk rijdt. Al dat geweld plus het hoge gewicht van een EV dicteert meer voorzichtigheid op dat vlak - EV’s vergen heel wat van kettingen.

Om de grip te maximaliseren zijn winterbanden een absolute aanrader. Er zijn nog altijd wintersportgebieden waarvoor je niet noodzakelijk een volwaardige winterband nodig hebt. In delen van Frankrijk kan je bijvoorbeeld nog tot 2024 terecht met banden met de M+S-aanduiding - wat staat voor ‘Mud and Snow’. Maar laat je door die naam niet om de tuin leiden - tenzij ze ook voorzien zijn van een berg-en-sneeuwvlok-icoon op de flank, gaat het eigenlijk om vierseizoensbanden die beduidend minder goed presteren dan volwaardige winterbanden. Die hebben bijvoorbeeld ook microribbels hebben om meer greep op de ondergrond te krijgen.

Elektrische auto’s zijn voorzien van de meest geavanceerde rijhulpsystemen. Dat wil zeggen dat ze de trekkracht per aangedreven wiel kunnen regelen. Ze blijken dan ook vaak erg capabel in winterse omstandigheden, in de veronderstelling dat de juiste voorzieningen (ik refereer nog eens naar de banden en het rijprogramma) zijn getroffen. Toch schuilt er ook een gevaar in dat ogenschijnlijke gemak. Je auto laat immers niet voelen dat hij overuren klopt om de input van de bestuurder te verwerken. Met andere woorden: het kan zijn dat je tegen de limiet aanschurkt zonder dat je je ervan bewust bent. En als zo’n zware elektrische wagen aan het schuiven gaat, is hij moeilijk weer te stoppen. Minder daarom meteen vaart wanneer je op het dashboard het lampje van de stabiliteitscontrole ziet flikkeren (dat ziet eruit als een slippende auto), ook wanneer je niks voelt. Het is een duidelijke indicatie van nakend gevaar.

Vraag maar één ding tegelijk van je auto

Vanzelfsprekend gelden alle andere rijtips voor sneeuw of ijs ook onverkort op elektrische auto’s. In de eerste plaats: beperk je snelheid en respecteer een veiligheidsafstand. En weet ook: elektrische auto’s komen dankzij hun slimme aandrijflijn soms erg overtuigend weg, maar als je moet remmen wordt het toch weer een gewone auto.. Een zware bovendien. Sneller kunnen vertrekken betekent dus niet dat je ook sneller stil staat. En voor het weggedrag ook nog dit: je hebt sneller resultaat als je maar één ding tegelijk van je auto vergt. Versnellen of vertragen gebeurt daarom het efficiëntst als je rechtdoor rijdt. En draaien gaat het best bij een constante snelheid.