Het was straffe taal van Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters: “we schaffen dat monopolie gewoon af”. Het ging om het alleenrecht van een handvol familiebedrijven om de auto’s te keuren. Een min of meer rechtstreeks gevolg van aanhoudende wachtrijen, ontevredenheid en zelfs financiële malversaties. Een reportagereeks van HLN bracht de bal aan het rollen.

Maatregelen om ergenissen autokeuring te verminderen

De minister voerde eerder al een reeks maatregelen door. De boete voor een laattijdige keuring werd tijdelijk afgeschaft. Enkele (hoofdzakelijk administratieve) fouten die eerder aanleiding gaven tot een onmiddellijke herkeuring werden versoepeld. En nu kondigt de minister een proefproject aan waarbij bepaalde herkeuringen niet langer een extra rit naar het keuringscentrum zullen vergen. Gebreken aan banden, spiegels, lichten en ruiten die geen meettoestellen vergen zullen misschien al vanaf 1 januari 2025 door de garagehouder opgelost kunnen worden. Een attest van de hersteller zou dan volstaan om de periode tot de volgende keuring te overbruggen. De minister denkt op die manier zo’n 300.000 herkeuringen per jaar overbodig te maken. Dat zou onder meer de wachttijden (met of zonder afspraak) bij de keurstations moeten verkorten. Dat blijft een aanhoudende frustratie van de Vlaming en koepelfederatie GOCA Vlaanderen lijkt dat maar niet onder de knie te krijgen.

Proefproject voor herkeuring bij garages

Het gaat hier in eerste instantie om een proefproject van vijf jaar dat nog eens vijf jaar verlengd kan worden. Dat betekent ook dat de plannen om het monopolie effectief te doorbreken minstens voor dezelfde tijd in de ijskast verdwijnen. Toch reageert de federatie van autokeurstations verbolgen: “deze regeling geen garanties biedt voor onafhankelijkheid en onpartijdigheid wat een negatieve impact kan hebben op de verkeersveiligheid”. Verkeersveiligheid is een geliefkoosd argument van GOCA. Met die argumentatie werden ook al strengere normen voor oldtimers en de motorkeuring verstrengd. Belangenorganisaties en de koepelfederatie van de garagesector benadrukken echter vooral de economische gevolgen. Vakorganisatie Traxio “omdat België een strenger keuringsbeleid voert dan de omliggende landen, loopt de motormarkt leeg. Tweedehandsmotoren zijn door de keuringsrompslomp een verlieslatende zaak geworden voor handelaren en tweedehandsmotoren die perfect geschikt zijn de Belgische markt verdwijnen daardoor naar het buitenland.” 

In het dossier van de autokeuring verandert er dus niet zoveel. De voorgestelde maatregelen zijn aanpassingen in de marge en de familiebedrijven die de Vlaamse autokeuringen verzorgen, blijven in de praktijk grotendeels buiten schot. Dat was bijvoorbeeld zo bij het vrijschelden van de boetes voor een laattijdige keuring. Omdat die wél gewoon aangerekend werden en vervolgens via een omslachtige administratieve procedure teruggevorderd moesten worden, werd in de praktijk bijna niemand vergoed. De centen eindigden dus toch maar mooi op de rekening van de keurbedrijven.

Monopolie blijft nog lange tijd bestaan

Het voorgestelde proefproject suggereert ook dat het afschaffen van het monopolie, vorige zomer nog aangekondigd door de minister, minstens voor de duurtijd van het proefproject (5 tot zelfs 10 jaar) in de ijskast zit.