Automobilisten die nog belastingen of alimentatiegeld verschuldigd zijn, moeten op hun tellen passen. Door een wetswijziging kan de politie zomaar je auto afnemen en verkopen. Met dank aan de ANPR-camera’s langs de wegen, die zogezegd bedoeld waren om terroristen te vatten.
Even terug naar augustus 2018. In de nasleep van het terrorisme lanceerde toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) een cameraschild met ANPR-camera’s die nummerplaten herkennen. “Geseinde, criminele voertuigen zullen geen kant meer uit kunnen op onze wegen”, vertelde hij toen. In werkelijkheid gebeurde er weinig met de camera’s en pakken ze geen criminelen. In die mate zelfs dat het toezichthoudende Comité P eerder dit jaar een vernietigend rapport schreef om aan te klagen dat er meestal niets gebeurt met meldingen van geseinde voertuigen.
Fiscale én niet-fiscale schulden
In plaats van terroristen en criminelen worden met de camera’s vooral burgers geviseerd, zo lijkt het wel. En dat wordt nog erger. Als automobilist kon je al van de weg gehaald worden als je een verkeersboete niet betaald hebt of schulden hebt voor de douane of accijnzen. Niet onmiddellijk betalen, betekent dat de politie je auto mag afnemen. Dan krijg je nog tien dagen om de schuld te voldoen, anders wordt je auto verkocht om de schuld te vereffenen en de kosten van de inbeslagname te betalen (het restbedrag krijg je uiteraard wel terug).
“Dit begint wel heel hard te lijken op Chinese praktijken en hun camera’s”Dit systeem is nu uitgebreid door een wetswijziging die sinds 27 juli 2022 van kracht is. Resultaat: de overheid mag je auto in beslag nemen en verkopen voor fiscale en niet-fiscale schulden. Denk bijvoorbeeld aan de personenbelasting, de vennootschapsbelasting, btw of alimentatiegeld. Voorwaarde is wel dat de betalingstermijn verstreken is en er geen betwistingsprocedure loopt. Toch roept dit heel wat vragen op.
In De Tijd probeert Francis Adyns, woordvoerder van de FOD Financiën, gerust te stellen: “We kiezen een voorzichtige en gerichte aanpak: fiscale fraude, slechte wil, geen andere invorderingsmogelijkheden. Het gaat om mensen die ondanks een hele invorderingsprocedure blijven weigeren om te betalen. De bedoeling is de kwaadwillige wanbetalers hun eerlijke bijdrage te doen betalen.”
“Chinese praktijken”
Dat lijkt correct en rechtvaardig maar gezien de eerdere loze belofte van de overheid om het cameraschild tegen terroristen te gebruiken en niet tegen burgers, is het wantrouwen begrijpelijk. Onder meer bij jurist en privacyspecialist Matthias Dobbelaere-Welvaert. “Waar is de goede oude tijd heen, waar Jan Jambon, de architect van ons ANPR-netwerk, nog vol trots verkondigde dat de camera’s enkel zware criminelen en terroristen zouden viseren?”, merkt hij op. “In 2022: verkeersboetes, accijnzen, alimentatie, btw, personenbelasting enzovoort.”
“Het is een eenvoudige les, waarvan de recente geschiedenis toch al leermeester was: bestaat er bepaalde technologie, dan zal die ook misbruikt worden. Je mag natuurlijk niet zeggen dat dit wel heel hard begint te lijken op Chinese praktijken en hun camera’s, want dan ben je gegarandeerd een alarmist”, aldus Matthias Dobbelaere-Welvaert.
