Nieuwe auto’s zijn binnenkort allemaal uitgerust met een ‘zwarte doos’ die allerlei rijgegevens registreert. Met deze verplichting wil Europa de oorzaken van ongevallen achterhalen en de verkeersveiligheid verbeteren, al roept het ook vragen op. 

Het principe van de zwarte doos is uiteraard niet nieuw en wordt al lang toegepast in bijvoorbeeld de vliegtuigindustrie. Ook heel wat auto’s hebben vandaag al zo’n zwarte doos of zogenaamde Event Data Recorder (EDR) aan boord. Europa verplicht het voortaan op auto’s, bestelwagens, vrachtwagens en bussen. Nieuwe voertuigen die vanaf 6 juli 2022 op de markt verschijnen, moeten uitgerust zijn met een EDR. Over twee jaar – vanaf 7 juli 2024 om precies te zijn – behoort het tot de verplichte uitrusting van alle voertuigen die op de Europese markt nieuw verkocht worden. Je bestaande auto hoef je voor alle duidelijkheid niet aan te passen, het gaat alleen over nieuwe auto’s waarin de constructeurs zelf een EDR moeten voorzien. Dat kost ongeveer 100 euro en drijft dus (andermaal) de prijs van een nieuwe auto op.

Wat doet de zwarte doos?

De zwarte doos of EDR registreert verschillende parameters tijdens het rijden. Concreet gaat het om rijgegevens zoals de snelheid, de stuurhoek, de remkracht, de gordeldracht, het motortoerental enzovoort. Alleen bij een ongeval worden de gegevens ook effectief opgeslagen (de laatste dertig seconden voor de impact en tien seconden erna). Conversaties tussen de inzittenden worden – in tegenstelling tot de gesprekken in de cockpit van een vliegtuig – dan weer niet opgenomen. Deze data kunnen heel interessant zijn om de oorzaak van een ongeval te ontdekken. 

Big Brother rijdt mee

De maatregel roept wel privacyvragen op. Wie krijgt toegang tot de gegevens en waarvoor worden ze gebruikt? In de praktijk mag de nationale overheid de gegevens gebruiken bij een ongeval. Of politie bijvoorbeeld ook bij de 'nationale overheid' hoort, is niet duidelijk. Ook constructeurs mogen de data gebruiken, om de veiligheid van hun auto’s te verbeteren. Verzekeraars krijgen evenwel geen toegang. 

Het doel van de EDR is om meer data te verzamelen over ongevallen voor onderzoek en analyse. Vlaams mobiliteitsminister Lydia Peeters gaf al aan dat het belangrijk is om de privacy van bestuurders te respecteren en de data op een uniforme manier te vergelijken. Europa hoopt met de zwarte doos de verkeersveiligheid te kunnen verbeteren. Om dezelfde reden verplicht het op hetzelfde moment (vanaf 6 juli 2022 dus) de automatische snelheidsbegrenzer Intelligent Speed Assist (ISA), ondanks grote twijfels over de betrouwbaarheid van dit systeem.