De huidige lage-emissiezone in Gent, die sinds begin januari 2020 in voege is, wordt niet verder uitgebreid. Ze blijft beperkt tot de straten binnen de de stadsring R40. Plannen om de zone tot buiten de stadsring uit te breiden worden opgeborgen.
Lage-emissiezone Gent was voor voor verhitte debatten
De uitbreiding was wel opgenomen in het stedelijke bestuursakkoord van 2018, maar de politieke wil om de maatregelen te verscherpen verdampte. Daarin speelde feedback van de bevolking een grote rol. De coalitiepartners van Groen waren bezorgd om de sociale en economische gevolgen van een verdere uitbreiding van de zone. De kiezer blijkt ook de verplichte investering in een nieuwe auto niet te appreciëren. De vervoersarmoede die daardoor kan ontstaan, wordt nu als voornaamste reden aangegrepen om de uitbreiding niet door te voeren.
Het perfecte excuus
Transport & Mobility Leuven en het Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek leverden bij de Gentse coalitie twee rapporten af met conclusies die precies voldeden aan het politieke compromis. Zo concludeerden beide instituten dat de huidige LEZ ervoor zorgde dat de invoering van de LEZ ervoor zorgde dat het aantal roetdeeltjes in het stadscentrum fors sneller daalde dan bij een natuurlijke verjonging van het wagenpark. Hoewel uit andere metingen, onder meer tijdens de coronalockdown nauwelijks tot geen meetbare effecten bleken, concluderen de door het stadsbestuur bestelde studies dat de fijnstofconcentraties in 2021 al op het niveau zitten van wat een natuurlijk evolutie in 2027 teweeg zou gebracht hebben. De politici hebben voldoende materie om te claimen dat de invoering gerechtvaardigd was.
Maar waarom wordt de LEZ dan niet uitgebreid? Wel, omdat diezelfde studies handig beweren dat een uitbreiding van de zone een veel lager effect zou hebben. De conclusies sluiten naadloos aan bij het politiek compromis. De instituten motiveren dat heel wat bewoners buiten de R40 immers ook al hun voertuig vernieuwden. Bovendien zou de invoering technisch erg complex zijn. In de plaats daarvan zal Gent investeren in extra slooppremies en wil het buiten de huidige LEZ meer elektrische deelwagens en deelfietsen opstellen om de luchtkwaliteit er te verbeteren.
Dieselaversie van LEZ-normering technisch moeilijk te verantwoorden
Ook op technisch vlak valt aan die conclusies wel wat twijfel toe te kennen. Zo weren de Vlaamse LEZ-zones (ook in Antwerpen) inmiddels ook Euro IV-dieselmotoren mét partikelfilter (ze moeten een dagpas kopen), maar blijven direct ingespoten benzines zonder filter er wel welkom. Een partikeluitstoot is daarvan niet opgenomen op het gelijkvormigheidsattest, maar uit metingen van gereputeerde en onafhankelijke laboratoria blijkt dat die benzinevoertuigen een uitstoot hebben die vele malen hoger is dan van de geweerde diesels met partikelfilter. Wordt zo’n diesel omwille van LEZ-regelgeving vervangen door een oudere benzine met directe injectie, dan gaat de totale partikeluitstoot zelf omhoog.
In 2025 verstrengen de toelatingsvoorwaarden van de LEZ in Gent weer. Dan mogen alleen dieselwagens met euronorm 6a of recenter nog binnen zonder betaling. Dat betekent dat dieselvoertuigen die soms geen zeven jaar oud zijn, er al niet meer welkom zullen zijn. Voor benzinewagens wordt dan de Euro 3-norm als minimum gehanteerd.
