Ondanks grote controverse en unaniem negatieve reacties van de andere deelregeringen, publieke opinie en heel wat vak- en belangenorganisaties zet Brussel door: in 2022 zal het volledige Brusselse gewest elke auto die er toegang toe wil krijgen extra belasten. Er is sprake van een vaste heffing die wordt aangevuld met een kilometerbelasting.

Stadstol viseert vooral pendelaars

Om te beginnen is de term ‘stadstol’ die om evidente redenen in de media opmars maakt, misleidend. Het gaat immers niet om een tol voor de stad Brussel, maar voor het ganse Brusselse gewest. Het gaat dus om Brussel, maar ook om de 19 gemeenten. Daartoe horen onder meer Anderlecht, Ukkel, Vorst, Jette, Evere en Schaarbeek. Wie een auto heeft die binnen het Brusselse gewest is ingeschreven zal geen verkeersbelasting of belasting op inverkeersstelling meer moeten betalen. Tenminste, voor auto’s met maximaal 15 fiscale pk’s. Wie een krachtigere auto wil binnen Brussel, moet de BIV ook nog eens blijven ophoesten.

Auto’s die in Vlaanderen en Wallonië zijn ingeschreven genieten geen enkele vrijstelling, waardoor het gebruik ervan feitelijk dubbel wordt belast. Brusselaars die een auto kochten of nog kopen voor de invoering van de taks, worden door de overheid ook dubbel in de portefeuille gepakt want eerder reeds betaalde belastingen worden niet retro-actief terugbetaald.

Ingewikkeld en duur

Het project dat SmartMove werd gedoopt zal vanaf 2022 aan elke bestuurder die na 7 uur ’s ochtends en voor 19 uur ’s avonds (weekends uitgezonderd) een vaste tol aanrekenen. Tijdens de spits is die ‘startbelasting’ 2 euro, buiten de spits zal dat 1 euro zijn. Dat basisbedrag wordt echter nog vermenigvuldigd op basis van de (archaïsche) ‘fiscale pk’s’ van het voertuig. Zes wordt de hoogste factor, waardoor auto’s met 21 of meer fiscale pk’s al bij het starten of binnenrijden 12 euro moeten dokken.

Daar bovenop komt nog een kilometertaks van 0,2 euro per kilometer tijdens de spits en 0,08 euro per kilometer daarbuiten. Ook die is onbestaande na 19u en voor 7u.

Pendelaars kijken algauw aan tegen een meerkost van vijf euro per dag of 1.200 euro per jaar. De kost is bovendien cumulatief met die van die van de LEZ-zone in Brussel. Op dit ogenblik wordt er geen gewag gemaakt van het opheffen van de lage-emissiezone, waardoor bestuurders van wat oudere voertuigen ook met die beperkingen en administratieve rompslomp rekening moeten houden.

Protest

In de andere gewesten wordt ontsteld gereageerd op de plannen van Brusselse coalitie van Socialisten, Groen en Liberalen. Dat was er echter ook al bij de eerste bekendmaking, maar dat heeft niet verhinderd dat de Brusselse gewestregering de plannen nu goedkeurde. De politieke weg is nog lang, maar Brussel lijkt vastbesloten.

Hoe weet de overheid of je Brussel binnenrijdt?

De plannen maken gewag van een smartphone-applicatie, de mogelijkheid om voor occasioneel gebruik een dagpas te kopen (wellicht ook voor toeristen, voor zover die zich niet laten afschrikken) en ter controle zullen de ANPR-camera’s ingezet worden. Dat zijn de camera’s die overal in België nummerplaten lezen en destijds in het kader van de terrorismebestrijding als onkruid uit de grond schoten. De camera’s inzetten voor het beteugelen van criminele activiteiten lijkt nog niet te lukken, maar voor toegangscontrole, lage-emissiezones en trajectcontroles functioneren wel.

De koe nog verder gemolken

Het Brusselse gewest voorspelt dat de invoering van het SmartMove-systeem jaarlijks zo’n 500 miljoen euro oplevert. Dat is meer dan het dubbele van de de 200 miljoen euro die het gewest nu jaarlijks opstrijkt aan autobelasting. Die aanzienlijke verhoging zal volgens voorspellingen bijna integraal op rekening van autogebruikers uit Vlaanderen en Wallonië komen. En dat terwijl de Belg nu al het meeste autobelasting betaalt van alle Europeanen.