Een Amerikaanse studie die werd uitgevoerd door het IIHS (het Insurance Institute for Highway Safety) en AgeLab van het Institute of Technology in Massachusetts, plaatst kanttekeningen bij de effectiviteit van de semi-autonome rijsystemen in een auto. Die systemen zorgen er volgens de studie immers voor dat bestuurders zich op korte termijn minder met het verkeer gaan bezighouden.

Hoe reageren bestuurder op rijhulpmiddelen?

Het onderzoek maakte gebruik van 20 proefpersonen die tot dan toe niet met een auto reden met geavanceerde rijhulpmiddelen. 10 ervan kregen een maand lang een Range Rover Evoque (zie test hier) mee naar huis, voorzien van een adaptieve cruisecontrol. De 10 andere kregen de beschikking over een Volvo S90 die niet alleen de slimme snelheidsregelaar, maar ook een rijstrookassistent had.

Bij een eerste controle, meteen na de ontvangsname, was er nauwelijks verschil in de frequentie waarin alle 20 de testpersonen hun aandacht voor het verkeer lieten verslappen. Dat werd in kaart gebracht door na te kijken hoe vaak de bestuurder niet naar de weg keek en hoe vaak hij of zij z’n handen van het stuur nam.

Eén maand later blijkt het gedrag van de proefpersonen “aanzienlijk gewijzigd”. In beide gevallen werd geconstateerd dat de bestuurders veel vaker niet naar de weg keken en regelmatig hun handen van het stuur namen. De onderzoekers konden ook concluderen dat de gevolgen van het rijden met een extra rijstrookassistent veel ernstiger waren dan alleen maar rijden met een radargestuurde cruisecontrol. Het onderzoek concludeerde dat zodra de bestuurder vertrouwen kreeg in de rijstrookassistent hij tot wel 12 keer vaker z’n stuur losliet dan in normale omstandigheden.

De studie concludeert ook dat bestuurders wanneer ze zich niet of minder moeten concentreren op het autorijden, zich vaker met andere zaken bezighouden. Vooral de mobiele telefoon werd veel meer gebruikt dan voorheen.

Meer ongelukken met veiligere auto's?

De onderzoekers pleiten, gewapend met hun conclusies, dan ook voor systemen die de aandacht van de bestuurder in de auto monitoren. Tegelijk trekt de studie ook het feitelijke nut van die veiligheidssystemen in vraag. Want wat baat al die ondersteuning wanneer de bestuurder niet eens meer naar de weg kijkt? Uit nogal wat recente ongeluksstatistieken valt een soortgelijke tendens op te tekenen. Ondanks steeds meer veiligheidsvoorzieningen, blijft een gevoelige daling in het aantal ongelukken daar uit. In sommige regio’s, waaronder Vlaanderen, is er de jongste tijd (pre-corona) zelfs een stijging waar te nemen.