We hadden het hier bij Auto55.be al eerder over misleidende of irritante gewoontes van automerken (zie hier voor de top 10). Dat gaat van relatief onschuldige zaken, zoals het aantal koetswerkkleuren waar niet voor bijbetaald moet worden beperken tot precies één, tot erg bedenkelijke praktijken zoals het voorselecteren van opties op een configuratiemodule. Je moet er als (potentiële) klant je aandacht bijhouden of je bent zo een maandloon extra kwijt aan dingen die je niet zelf koos. Je kan er in dergelijk geval wel nog onderuit, als je voldoende alert bent. Maar wat met kosten die je niet eens kàn vermijden?
Online verkoop biedt kansen, maar ook uitdagingen
Nieuwe verdienmodellen zijn in opmars. Het nog jonge Tesla leunt al van meet af aan sterk op haar website voor het bestellen van nieuwe modellen. Nieuwbakken concurrent Polestar (een dochteronderneming van Geely en Volvo met hoofdkwartier in Volvo en productiefaciliteiten in China), werkt ook alléén via internet. Die twee spelers rekenen bij elke auto kosten aan die wel eens in strijd zouden kunnen zijn met de Belgische economische wetgeving.
Leverbaar vanaf... maar het is niet waar...
Polestar lanceert rond deze tijd z’n ‘2’. Dat model is volgens de website van het automerk leverbaar vanaf 58.900 euro. Dat is de basis-catalogusprijs voor het model. Toch kan je de auto niet voor die prijs bestellen. Zelfs wanneer je geen enkele optie aanstipt (en je moet uit je doppen kijken want Polestar selecteert in de configuratiemodule al meteen extra’s voor), wordt de prijs verhoogd tot 59.800 euro. Het verschil van 900 wordt uitgemaakt door “voorbereidings- en transportkosten”. De auto zonder die kost bestellen kan niet.
Het nieuwe automerk vond die extra kost niet uit. Tesla rekent in ons land al jaren een verplichte meerprijs aan. Op de website van het merk zie je dat de geafficheerde vanafprijs telkens verhoogd wordt met "bestemmings- en documentatiekosten". Zonder die extra kost te betalen, krijg je geen Tesla. Zo wordt de vanafprijs voor de Tesla Model 3 geafficheerd op 48.800 euro. Standaard stelt Tesla je een financieringsformule voor onderaan het scherm, met een maandbedrag. Maar wanneer je daar “contant” selecteert zie je dat de feitelijke vanafprijs 49.780 euro bedraagt. Er werden stiekem nog eens 980 “bestemmings- en documentatiekosten” aan toegevoegd. En neen, je kan ze ook in dit geval niet uitvinken. Ook bij de andere Tesla's wordt die kost aangerekend.
Duidelijk is het niet...
Wat beide merken ook gemeen hebben, is dat je zou kunnen zeggen dat die kost bijna sluiks wordt toegevoegd. Voor het begin van het bestelproces krijg je een basisprijs exclusief de verplichte kost. Tijdens of aan het eind van het bestelproces krijg je een totaalprijs. Door te spelen met al dan niet voorgeselecteerde opties, wat Polestar bijvoorbeeld ook doet, verlies je als klant algauw het overzicht. Het is lang niet ondenkbaar dat de kost geheel onder de radar passeert en klanten achteraf helemaal niet weten dat ze hem betaald hebben.
Mag die extra kost wel?
Het bovenstaande wil zeggen dat zowel Tesla als Polestar een prijs aangeven waarvoor je de auto niet kan kopen. Het is zelfs de vraag of het eigenlijk wel mag. De economische wetgeving in België (Boek VI WER - art. VI. 3 tot 6 WER) stelt immers specifiek: “de prijs is de totaalprijs te betalen door de consument, inclusief BTW en alle andere taksen of diensten die de consument verplicht extra moet betalen”. Gezien je bij Polestar de 900 euro voor “voorbereidings- en transportkosten” en bij Tesla de 980 euro voor “bestemmings- en documentatiekosten” niet kan vermijden, zijn ze verplicht extra te betalen en lijken ze onder de geafficheerde prijs te moeten vallen.
Géén uitzondering voor online verkoop
De FOD Economie bevestigde die redenering aan onze redactie “wettelijk gezien geldt het principe van de prijs “all in”, zowel bij prijsaanduiding in een verkoopruimte (zie art. VI.2, 3°, en VI.4. WER) als bij online prijsaanduiding zoals in dit geval (zie art. VI.45, 5°, WER). Dat de totale prijs moet aangeduid worden bij iedere tekoopaanbieding of uitnodiging tot aankoop, betekent effectief dat alle prijsbestanddelen die in ieder geval zullen moeten betaald worden, in de aangeduide prijs inbegrepen zijn. Het gaat om principes die een uitvoering zijn van een (maximale) richtlijn, waarop geen uitzonderingen kunnen gelden."
Kan je daar als klant ook tegen reageren?
Het lijkt er bijgevolg op dat beide merken misschien wel een loopje nemen met de Belgische economische wetgeving en de consument daarmee in het ootje nemen. Of de overheidswaakhonden voldoende alert zijn om afdoende tegen dergelijke zaken op te treden, zal de toekomst uitwijzen. Inmiddels lijkt de consument die een Polestar of Tesla koopt of kocht, misschien wel reden tot klagen te hebben. Minstens kan hij protesteren tegen verplichte kosten die niet zijn opgenomen in de catalogusprijs en potentieel levering eisen zonder die kosten. Misschien zijn er wel klanten uit het verleden die niet eens in de gaten hadden dat ze die meerprijs betaalden en straks een tegemoetkoming zullen eisen.