De Antwerpse lage-emissiezone is één jaar jong. Op 1 februari 2017 werd ze ingevoerd en sinds die dag zijn voertuigen met zonder of met de oudste euronorm niet meer toegelaten. Uitzonderingen zijn er voor de overheid zelf (uiteraard) en voor wie meer centen neerlegt. Zo kan je tot 8 keer per jaar een dagpas kopen en kan je met een oldtimer van meer dan 40 jaar (opmerkelijk: hoger dan de wettelijke leeftijd voor een oldtimer) een pas voor een bepaalde tijd (tot een gans jaar) kopen.

Woekerbelasting?

De kostprijs van de dagpas bedraagt zo maar eventjes € 35. Er is in héél Antwerpen overigens maar één dagpasautomaat en die vind je niet zomaar. Een toelating om een jaar lang Antwerpen te verfraaien met je meer dan 40 jaar oude oldtimer kost je € 180. Een veelvoud van het jaarlijkse belastingtarief voor voertuigen met een O-plaat. Dat is € 36,53 (in Vlaanderen) in 2017. België (waar het voertuig zonder beperkingen genoten kan worden) is 30.528 vierkante kilometer groot. De LEZ in Antwerpen beslaat slechts 0,00072% (of 22km2) daarvan. Bekijk je dat in berijdbare oppervlakte dan betaal je in België € 0,0012 per vierkante kilometer en moet je in Antwerpen 6816 keer meer extra (€ 8,18) betalen. En binnenkort ook in Gent.

Geen meetbare gevolgen

De Stad Antwerpen stelt op haar website dat “De LEZ de uitstoot van ultrafijnstof en roet doet dalen en zo vermindert de blootstelling van inwoners aan te hoge concentraties vermindert. Zeker voor kinderen, ouderen en zieken maakt dat een groot verschil.” Een stelling die wordt tegengesproken door de luchtkwaliteitsmetingen van de eerste zes maanden. Toen werd de fijnstofdrempel in Antwerpen vaker overschreden dan een jaar eerder, toen er nog geen sprake was van een lage-emissiezone. De metingen maken brandhout van de bewering dat de aanpak van verkeer (dat uiteraard fijne partikels produceert maar slechts één van vele oorzaken is) een significante invloed heeft op feitelijke concentraties. Fijnstofpartikels, die ook bestaan van natuurlijke oorsprong, leggen soms wel duizenden kilometers af door de atmosfeer. De uitspraken van de stad kan u dus best catalogeren als propaganda, al hoeft dat geen oordeel in te houden over de ideologie die ervoor aan de basis ligt. 

Goed voor de stadskas

Eén gevolg is wél duidelijk. De LEZ in Antwerpen spijst de stadskas. De Antwerpse schepen van Leefmilieu Nabilla Ait Daoud (N-VA) stelde bij de aanvang wel dat de lage-emissiezone er "vooral niet was om geld te verdienen", maar tijdens de eerste zes maanden na de invoering had ze de stad niettemin al € 7 miljoen aan boetes opgeleverd.