Zoals reeds werd aangehaald, kan je de verzameling voertuigen die we bestempelen als ATV's niet onder een eigen noemer terugvinden in het verkeersreglement. In wezen zijn er drie categorieën van voertuigen toegelaten op de openbare waarbinnen de quad kan vallen, afhankelijk van zijn homologatie en cilinderinhoud en al dan niet met specifieke eigen regels: met name de categorie van de bromfietsen, de motorfietsen en de landbouwvoertuigen. Het maakt daarbij niet uit of we spreken van een quad, een zogenaamde side-by-side of ssv (soort quad met rolkooi, stuur en twee zitplaatsen naast elkaar) of een meer sportieve variant, de buggy. Wat wel telt, leggen we hieronder uit.
De eerste groep zijn de zogenaamde lichte vierwielers. Een quad kan tot deze categorie gerekend worden, als zijn motorinhoud lager of gelijk is aan 50cc of het vermogen minder of gelijk is aan 4 kW én de legale maximale massa begrensd is tot 350kg. Hij wordt dan min of meer gelijkgesteld met een bromfiets. Een dergelijke quad moet gehomologeerd zijn voor de openbare weg (gestaafd door een gelijkvormigheidsattest) en bijgevolg voorzien zijn van verlichting, richtingaanwijzers en een toeter. De maximale snelheid bedraagt 45km/u en het dragen van een helm is verplicht (behalve voor buggy's). De bestuurder dient een rijbewijs te dragen: een autorijbewijs volstaat (B) doch ook een motorrijbewijs A3 is toegestaan. Wat meteen ook wil zeggen dat de minimumleeftijd om een dergelijk voertuig te besturen, 16 jaar bedraagt. Een nummerplaat is niet nodig.
De meeste quads hebben echter een grotere cilinderinhoud en vallen onder de tweede categorie van de zware vierwielers, in casu gelijkgesteld met deze van de motorfietsen. Ook hier is een correcte homologatie verplicht en moet het voertuig voorzien zijn van verlichting, richtingaanwijzers en een hoorn, allemaal gestaafd door een gelijkvormigheidsattest. Ofschoon de cilinderinhoud zelf niet beperkt is, mag het maximaal nettovermogen niet meer dan 15 kW bedragen (waardoor vele fabrikanten zich genoodzaakt zien hun machines te begrenzen) en is de maximale legale massa begrensd tot 400kg (550kg als het voertuig bestemd is om goederen te vervoeren = als het dus een laadbak heeft bijvoorbeeld). Voor elektrische voertuigen tellen deze gewichten exclusief het gewicht van de batterijen. Omdat de quad waarvan hier sprake onder de categorie van de motorfietsen valt, is er wél een nummerplaat nodig en gelden ook alle andere regels die voor motorfietsen gelden. Zo is de helmplicht van toepassing (behalve alweer voor buggy's), moet de bestuurder beschermende kledij dragen (lange broek, handschoenen en laarzen die de enkels beschermen) en dergelijke meer. Gelet op het maximale vermogen, zijn deze quads evenwel niet toegelaten op autosnelwegen. Andere eigenaardigheid: een motorfietsrijbewijs alleen volstaat niet. De bestuurder moet over een rijbewijs B beschikken, en is dan ook automatisch minimum 18 jaar (of 17, als hij een voorlopig rijbewijs heeft, maar dan moet er ook een begeleider mee).
Een derde mogelijkheid is het homologeren van een quad als land- of bosbouwvoertuig. Voor het gemak spreken we vanaf nu alleen over landbouwvoertuig, ofschoon we de twee toepassingen bedoelen. Ook hier is dus een specifieke homologatie vereist, waarvoor de fabrikant een typegoedkeuring moet hebben. Er zijn geen beperkingen inzake gewicht, vermogen of cilinderinhoud, maar het voertuig moet wel voorzien zijn van verlichting, richtingaanwijzers, een hoorn, een oranje zwaailicht (enkel verplicht bij avond en nacht) en een begrenzing op 40km/u (doorgaans niet mechanisch begrensd, maar wel aangegeven via een specifiek bord rechtsachter). Omdat een landbouwvoertuig in principe dient als trekker/duwer van machines en aanhangers, monteren de meeste merken ook standaard een trekhaak als voor deze homologatiekit wordt geopteerd. Net zoals tractoren dragen dergelijke quads een nummerplaat zoals een auto en dient de bestuurder te beschikken over een autorijbewijs B. Ook het rijbewijs G (trage voertuigen, waaronder land- en bosbouwtractoren) is in dit geval toegestaan en opent daarbij het recht om het voertuig te besturen vanaf de leeftijd van 16 jaar. Meer over dit type rijbewijs in het hoofdstuk over de homologatie. Ook hier is een helm verplicht, tenzij voor buggy's. Je mag met zo'n quad dus ook gewoon op de openbare weg rijden, en zelfs op de wegen die enkel zijn voorbehouden voor landbouwvoertuigen en voertuigen bedoeld voor traag vervoer.
Genoeg informatie voor enkele interessante conclusies lijkt ons. Zo hebben alle quads papieren nodig om op de openbare weg te rijden en vallen de meeste grote quads onder de categorie van de motorfietsen, tenzij ze een specifieke landbouwhomologatie genieten. Voertuigen zonder documenten kunnen alleen ingezet worden op privéterrein en gesloten omlopen. Ten tweede wil de wetgever niemand met zijn atv op de autosnelweg zien, iets waar onze noorderburen heel wat minder moeilijk over doen. Daar wordt een quad doorgaans ingeschreven als auto en mag hij dus gewoon mee de snelweg op, als hij de minimumsnelheid haalt tenminste. Inschrijven als landbouwvoertuig is er dan weer een pak minder eenvoudig, omdat men in Nederland daadwerkelijk moet kunnen bewijzen dat men landbouwer is. In België hoeft dat (nog) niet. Nog een paar? Enkel quads ingeschreven als motorfiets mogen zich buiten de bebouwde kom aan de voor auto's geldende snelheidsbeperkingen wagen. En een helm is altijd verplicht, tenzij je in een buggy zit of een landbouwer bent die naar/van zijn veld rijdt. Eenvoudig eigenlijk, toch?